مریم اکبرپور _ قانون‌گذاری صحیح و سریع، نظارت اجرایی، محدود کردن واردات موتور، محدود کردن پلاک‌گذاری موتورها به افراد کیشوند و هر نفر یک موتور، توقیف بی‌مماشات موتورهای بدون پلاک یا با راکب بدون کلاه و تعیین گواهینامه‌ این موتورها و آموزش و اعطای گواهینامه‌ی مذکور از جمله راهکارهای مدیریت بحران ترافیک موتورشارژی در کیش و پیشگیری از بروز حوادث جرحی است.

به گزارش پایگاه خبری مردم کیش، استفاده از موتور در هر زمان و مکانی، برای تمام رده‌های سنی جذاب بوده و هست. دوچرخه و موتورسواری _خصوصا برای بانوان که در کشور با محدودیت مواجه هستند_ در جزیره زیبای کیش به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری و تفریحات آن مورد توجه و اقبال عمومی بود اما طی یک سال اخیر، افزایش روبه‌رشد تعداد موتورها (شارژی)، بالا رفتن میزان استفاده از این وسیله به عنوان وسیله‌نقلیه و متاسفانه آمار غیرقابل‌قبول تصادفات جرحی منجر به فوت، باعث حساسیت و توجه به عدم استفاده صحیح از این وسیله شد؛ چنانچه از ابتدای سال جاری تاکنون، متاسفانه شش عزیز را که پنج نفر از آنان کیشوند و سه‌نفر نوجوان بودند، از دست دادیم.

در این گزارش به بررسی میدانی و جلب نظر و پیشنهادات مردم و فعالین در حوزه‌های مختلف با موضوع “موتور” پرداختیم.

وارداتی که با وجود ممنوع بودن، همچنان ادامه دارد!

مسیح‌اله صفا از فعالین پیشکسوت بخش خصوصی در کیش با اشاره به تشکیل شورایی حدود هفت الی هشت ماه پیش در خصوص ساماندهی موتورهای شارژی در کیش، گفت: در آن جلسه مقرر شد موتورهای شارژی که راکبین آنها گواهی‌نامه ندارند، موتورهای فاقد پلاک و راکبین بدون کلاه ایمنی جمع شوند اما این در حالی بود که جایگزینی برای آن ارائه نشد.

مدیرعامل جامعه هتلداران کیش در گفتگو با بشارت کیش ادامه داد: وقتی کرایه تاکسی سه‌برابر شده است و یک کارگر از نوبنیاد تا مرجان صد هزار تومان هزینه می‌کند و وسیله نقلیه عمومی شهری نیز اضافه نشده نمی‌توان انتظار نتیجه ای غیر از استقبال کیشوندان از موتور داشت.

صفا تاکید کرد: “فعلی” ممنوع شده است اما همچنان واردات اسباب آن “فعل” ادامه دارد.

وی به فعالیت ۶۸ فروشگاه عرضه موتور و ۱۲ کارگاه مونتاژ اشاره کرد و افزود: ۳۵۰۰ موتور شارژی فقط در پارکینگ راهور توقیف است که صاحبانش به دنبال آن نیستند، صاحبانی که این موتورها را به افراد فاقد کلاه و گواهینامه و کسانی که قوانین را رعایت نمی‌کنند، اجاره می‌دهند.

صفا با استناد به گفته‌ یکی از همین اجاره‌دهندگان گفت: وقتی کسی با پنج موتور، ماهی ۳۰۰ میلیون تومان! درآمد دارد قطعا به جای آن‌که دنبال رفع توقیف موتوری که با تخلف در پارکینگ است، باشد موتوری نو خریداری می‌کند.

صفا با جمع‌بندی موارد فوق تصریح کرد: پرداختن به موارد اینچنین تنها از یک منظر ممکن نیست و همه مسئولین باید به راهکاری مشترک برسند.

وی پیشنهاد داد: تنها به کیشوندان پلاک موتور شارژی داده شود و تردد صرفا در تعداد ایستگاه‌های تعیین‌شده که ۸ مسیر و بسیار خوش‌منظره هستند، انجام شود.

صفا در پایان تاکید کرد: فقط در صورتی که قوانینی در جلسه‌ای با حضور نماینده مدیرعامل، شرکت عمران، آب و خدمات، نماینده گردشگری، نهاد ریاست جمهوری، پلیس راهور، پلیس امنیت اجتماعی و شورای تامین تصویب شود این مشکل حل می‌شود.

۲۰هزار تخلف، سهم راکبان موتورهای شارژی در کیش

رئیس پلیس راهور فرماندهی انتظامی ویژه کیش نیز پیش‌تر از ثبت ۲۰ هزار تخلف توسط راکبان موتورهای شارژی در سه ماهه نخست سال جاری در کیش خبر داده و گفته بود: طرح برخورد با موتورهای شارژی به صورت مستمر اجرا می‌گردد که در این راستا ۱هزار و ۷۰۰ دستگاه موتور شارژی توقیف شده است.

“مهدی توانگر” عمده تخلفات و توقیفات راکبان موتورهای شارژی را عدم استفاده از کلاه ایمنی، نداشتن گواهینامه و موتورهای شارژی فاقد پلاک عنوان کرد.

موتورشارژی شامل کدام گواهینامه می‌شود؟

حسینی‌نیا، دبیر هیئت تیراندازی کیش نیز با تاکید بر این‌که مهم‌ترین امر، خواستن قانون‌گذار است، گفت: باید مشخص کنند که موتور شارژی شامل کدام گواهینامه می‌باشد و برای عدم رعایت مفاد قانونی، ملزم به پرداخت جریمه سنگین گردند.وی همچنین کاهش سرعت موتور (بستن گاز موتور به حد معقول) را یکی دیگر از راه‌های مدیریت این بحران عنوان کرد.

انواع گواهینامه موتورسیکلت بر اساس حجم موتور کدامند؟

حجم موتور، نوع گواهینامه و شرط سنی سه عنوانی هستند که در حوزه‌ی موتورهای شارژی کیش باید مدنظر قرار بگیرند.

بر اساس قانونی که دیده و نوشته شده است، به موتورسیکلت‌های گازی با حجم موتور کمتر از ۲۵۰ سی‌سی، گواهینامه سری الف-۱ تعلق می‌گیرد که شرط سنی درنظر گرفته‌شده برای آن ۱۵ سال تمام است؛ که با توجه به سن استفاده‌کنندگان از موتور شارژی در کیش و حجم این موتورها، گواهینامه‌ای است که باید موردتوجه قرار بگیرد و ضمن اجرا و آموزش آن، باید برخورداری از این گواهینامه را الزامی اعلام کرد.

بدین‌ترتیب هم نوجوانان و جوانان، از آموزش اصولی و کافی در این حوزه بهره‌مند خواهند شد و هم با ارائه‌ فرهنگ صحیح استفاده که در همین دوره‌ها می‌تواند گنجانده شود، عملا با راکبینی روبه‌رو خواهیم شد که از اصول اولیه رانندگی، آیین‌نامه، الزامات ایمنی و سلامت و فرهنگ استفاده از این وسیله برخوردار خواهند بود.

در انواع گواهینامه‌های ذکر شده در قانون، برای موتورسیکلت‌های گازی با حجم موتور ۲۵۰ سی‌سی، گواهینامه سری الف-۲ با شرط سنی ۱۷ سال تمام و همچنین موتورسیکلت‌های با حجم موتور بین ۲۵۰ سی‌سی تا ۴۰۰ سی‌سی با گواهینامه سری الف-۳ و شرط سنی ۱۸سال نیز آمده است که می‌تواند در مراحل بعدی یا موازات این مرحله، ارائه گردد.

به گواهینامه اشاره شد، گواهینامه‌ای که نداشتنش یک دردسر است و گرفتنش دردسری یا دردسرهایی دیگر و بر اساس آنچه در گفت‌وگو با مردم شنیدیم، اکثریت از مراحل اخذ آن گلایه داشته و عطایش را به لقایش بخشیده‌اند.

شرایط اقتصادی باعث رغبت مردم به موتورسواری شده است

قیمت‌های نجومی خودرو و البته عدم وجود خودروی نو و سالم به علت عدم واردات، گرانی هزینه حمل و نقل و شرایط اقتصادی از اصلی و عمده‌ترین دلایل استفاده از موتورشارژی در کیش است.

بسیاری از افراد استفاده‌کننده از این وسیله در کیش، شاغلین و افرادی هستند که در جهت تامین معیشت خانواده و به عنوان وسیله ایاب و ذهاب محل کار خود از موتورشارژی استفاده می‌کنند و استفاده از این وسیله جزء لاینفک زندگی‌شان گشته و نبود آن مشکلات اقتصادی بسیاری را برایشان رقم خواهد زد.

در این بین، معدود افرادی هم بودند که استفاده از خودروهای تولید داخلی را به نفع حل این مشکل می‌دانستند و در مقابل، بسیاری دیگر هم بودند که علاوه بر نگرانی از افت برند کیش و جلوه‌ی بصری آن اعتقاد داشتند خودروهای داخلی مناسب تردد در کیش نیست و چندین‌بار امتحانش را پس داده است و مشخص شده زمان استهلاک‌شان خیلی کوتاه‌تر از سرزمین اصلی است. چنانچه بنابر قول یکی از این افراد در سال‌های گذشته برای مدت چند ماه، ناوگان حمل و نقل کیش از تولیدات داخلی استفاده کرد و کمتر از یک‌سال تمام آن ماشین‌ها غیر قابل استفاده گشتند.

دیگری با بیان این مطلب که در نگاه عموم همچنان موتور در حد دوچرخه برقی انگاشته می‌شود، گفت: موتورهای برقی اسباب‌بازی نیستند؛ یک وسیله حمل و نقل کامل است که در اشکال کراس نیمه سنگین هم به بازار آمده است و در درگ تست‌ها به راحتی با موتور بنزینی رقابت می‌کنند.باید درباره استفاده از موتور در کیش فرهنگ سازی شودخانمی از فعالین حوزه رسانه نیز با بیان این مطلب که “تا ما اصلاح کردن را از خودمان شروع نکنیم، نمی‌توانیم جامعه، شهر و یا جزیره‌مان را اصلاح کنیم” گفت: کوچک‌ترین قدم برای رفع این مشکل استفاده از کلاه‌ و دوم اخذ گواهی‌نامه است.

دیگری با تاکید بر این‌که جلوی ورود موتور هیچ وقت گرفته نمی‌شود و باید از آن استفاده کرد، گفت: موتور شارژی اکنون به وسیله رفت و آمد مردم تبدیل شده است که فقط و فقط باید آگاهی‌ها را بالا برد و فرهنگ‌سازی کرد.

دیگری با اشاره به این امر که وقتی فردی خودش قانون را رعایت نکند نمی‌تواند از دیگران انتقاد کند، ادامه داد: مشکل موتور نه فقط بحث کیش و بلکه مشکلی در کل ایران است و متاسفانه اکثر موتورسواران تصور می‌کنند همین‌که بتوانند موتور را سوار شوند برایشان کافی است و هیچ دقتی به قوانین ندارند.

فرد دیگری درخصوص خطرات موتور، این اتفاق را تنها منحصر به رعایت قوانین توسط راکبین موتور ندانست و تاکید کرد: بارها اتفاق افتاده است موتورسواری با رعایت تمامی قوانین و جوانب احتیاط، طی مسیر ‌کرده اما راننده‌ی خودرویی با بی‌احتیاطی و به علت عدم تسلط بر رانندگی یا رعایت قوانین آن با موتور برخورد کرده و متاسفانه بیشترین میزان آسیب و خسارت متوجه راکب موتور شده است.

در جمع‌آوری این گزارش افراد بسیار اندکی هم بودند که نظر بر جمع‌آوری کامل و مطلق موتور داشتند اما اکثریت اذعان داشتند: چیزی که در ایران باب شده، “مقابله به جای فرهنگ‌سازی” است، با هر چیزی که جدید می‌آید می‌خواهیم مقابله کنیم.

بانویی مثال زد: مطمئن هستم اگر چاقو هم فردا اختراع می‌شد باز هم هفته‌ی بعدی عده‌ای می‌آمدند و فریاد سر می‌دادند که “ای وای با چاقو آدم کشتند و فلانی را با چاقو زدند، چاقو چقدر بد است..”

آقایی نیز ادامه دادند: موتور هم یک وسیله نقلیه است، هر چند ایمنی کمتری دارد و خطراتش به مراتب بیشتر از ماشین است ولی اگر سعی کنیم درست فرهنگ‌سازی، کار و استفاده کنیم همه‌چیز درست می‌شود، هر چند همیشه عده‌ای هستند که چه با موتور، چه ماشین از تخلف کردن لذت می‌برند و ذاتا قانون‌گریزند که در خصوص این افراد کاری نمی‌توان کرد.

خانمی نیز با بیان این مطلب که با آزاد شدن ماشین هیچ مشکلی حل نمی‌شود، گفت: بر فرض اگر همین امشب تمام تاکسی‌ها و مینی‌بوس‌ها به آخرین مدل و سیستم خارجی تبدیل شوند، ‌آیا تفاوتی در فرهنگ موتورسواری ایجاد می‌شود؟

آقایی نیز در ادامه تاکید کرد: بحث استفاده موتور فقط به‌خاطر هزینه سنگین ایاب و ذهاب است که توان مردم را بریده که اگر حمل‌و نقل بازسازی شود و سرویس‌دهی به مردم به نحو‌احسن انجام گردد خودبه‌خود معضل موتورها حل خواهد شد ولی دریغ از چاره‌اندیشی مسئولین.دیگری افزود: وقتی برای سوار شدن یک مینی بوس ناچاریم ۴۵ دقیقه در هوای گرم علاف شویم مسلما به سمت استفاده از موتور خواهیم رفت.

دیگری با اشاره به صحبت فردی با موضوع ساماندهی حمل و نقل گفت: مطمئن باشید اگر ناوگان حمل و نقل نوسازی شود، کرایه‌هایشان هم چندبرابر می‌گردد، در نتیجه موتورسواری همچنان وجود دارد.

یکی از فعالین حوزه فرهنگی نیز گفت: به جای این مسائل، باید تلاش کرد واردات خودرو آزاد شود، سیستم حمل و نقل عمومی درست شود و قوانین مناطق آزاد کامل اجرا گردد.یکی از راکبین کیشوند نیز خاطرنشان کرد: اتفاقا کسانی که مشکل ایاب و ذهاب و کاری دارند خیلی درست و با احتیاط از موتور استفاده می‌کنند و تمام مشکلات از جانب افرادی است که موتور وسیله تفریح و تفنن آنان شده، پس راه‌حل “حذف موتور” نیست، موتور هم همانند وسایل نقلیه دیگر باید باشد، مشکل عدم رعایت قانون و نظارت بر قانون است.

مشکلات اقتصادی استفاده از موتور را افزایش داده است

چندین نفر نیز با تایید صحبت‌های دیگران مبنی بر این‌که مشکلات اقتصادی باعث رشد استفاده از موتور شده است، اذعان داشتند: کلا بیشتر مشکلات در تمام زمینه‌ها ریشه در معضلات اقتصادی است.

پیش‌تر یک فروشنده یک‌سال کار می‌کرد و با دستمزدش ماشین می‌خرید با این‌حال هیچ‌وقت کیش بدون موتور برقی نبوده است، از طرفی نیز مقایسه‌ مردم در زمان گذشته و حال نشان می‌دهد سرمایه‌های انسانی کیش از دست رفته و با شعار دندان‌شکن “کیش برای همه” افراد نامناسب و بی‌تعهد به قانون بسیاری جايگزين شده‌اند.

نظرات کیشوندان دربارهخط کشی معابر برای موتورسواران

یکی از کیشوندان خط‌کشی را کاری درست دانست و گفت: بسیار دقت و مشاهده کردم به محض خط‌کشی ۹۰درصد افرادی که با موتور از این مسیرها تردد داشتند، تمام تلاششان را می‌کردند که از این محدوده خط‌کشی خارج و وارد حریم خودروها نشوند و رعایت کنند.

یکی دیگر از فعالین حوزه‌های عمرانی و ورزشی کیش اما، این خط‌کشی را غلط و باعث خطرهای جدید عنوان کرد و افزود: محل خط‌کشی‌شده، محدوده‌ی پیاده و سوار کردن مسافرهای تاکسی و مینی‌بوس و با تردد موتورها از این مناطق قطعا با مشکلات و خطرهای جدید مواجه خواهیم شد.

راه برون‌رفت از معضل موتورسیکلت‌ها محدودیت واردات است

مدیرعامل جامعه رانندگان کیش نیز، موتورهای شارژی را نه وسیله‌ی حمل و نقل که وسیله کاسبی دانست و گفت: بسیاری از بازاریان موتور خود را برای اجاره می‌برند.

عبدالله علیخانی در گفتگو با بشارت کیش تصریح کرد: تنها راه برون‌رفت از این معضل، فعلا محدود کردن واردات موتور و اجرای همان طرح پنج‌ساله‌ای است که شورای تامین بدان اشاره کرده و بنا شد در ازای اسقاط هر سه موتور، یک موتور وارد شود.

راهکارهای کاهش حوادث ترافیکی موتور شارژی ها در کیش

موضوع موتورهای شارژی در کیش، فرهنگ استفاده از آن و تصادفات جرحی این مدت، احساسات همه را به شدت جریحه‌دار کرد و البته باعث تصمیم‌های غلط و هیجانی‌ای مثل بستن سیم گاز موتورها روی سرعت ۲۰ _ که عملی نشدنی و غیرقابل نظارت است_ شده اما آنچه محرز است در تمام تصادف‌های منجر به فوت این مدت، فارغ از مقصر بودن راکب موتور یا راننده‌ی ماشین، متاسفانه فوت‌شدگان فاقد کلاه ایمنی بودند و اگر این قانون را رعایت می‌کردند قطعا درصورت هر گونه اتفاقی، حداقل جان عزیزشان از دست نمی‌رفت و خانواده‌هایشان و مردم کیش را داغدار نمی‌کردند.

امیدواریم با قانون‌گذاری صحیح و سریع، نظارت اجرایی، محدود کردن واردات موتور، محدود کردن پلاک‌گذاری موتورها به افراد کیشوند و هر نفر یک موتور، توقیف بی‌مماشات موتورهای بدون پلاک یا با راکب بدون کلاه و تعیین گواهینامه‌ این موتورها و آموزش و اعطای گواهینامه‌ی مذکور، دیگر شاهد و شنونده‌ هیچ خبر بدی در این حوزه نباشیم و فرهنگ ترافیک استفاده‌کنندگان از موتورهای شارژی نیز مانند گذشته‌ موجب درخشش جزیره‌ زیبای کیش در کشور شود.

  • نویسنده : مریم اکبرپور