دکتر رضانیا سرپرست مرکز بهداشت کیش: تغییرات اقلیمی و افزایش دمای مناطق جنوبی ایران باعث شده دو گونه پشه آئدس ناقل بیماری‌های تب دِنگی، چیکن‌گونیا، زیکا و تب زرد در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، جنوب فارس و حتی بخش‌هایی از شمال کشور شناسایی شوند. از اسفند ۱۴۰۱ تاکنون، کیش نیز شاهد ورود این پشه که ناقل بیماری می باشد گزارش شده است.

به گزارش پایگاه خبری مردم کیش، دکتر رضانیا با تاکید بر این مهم که بارها کارشناسان بهداشت هشدار داده اند که این پشه شهری‌پسند در کوچک‌ترین آبگیرها تخم‌گذاری می‌کند و بیماری‌ها را به‌سرعت گسترش می‌دهند. هر چند تاکنون بیماری مبتلا به تب دِنگی در کیش گزارش نشده، اما بیش از هزار نمونه آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است.

دکتر رضانیا با اشاره به دو گونه پشه آئدس در ایران، اظهار داشت: آئدس ایجیپتی: شهری، علاقه‌مند به آبگیرهای کوچک خانگی، کولرها و منابع ذخیره باز دارد و آئدس آلبوپیکتوس: طبیعت‌دوست، علاقه‌مند به برکه‌ها و جنگل‌ها است و از سال ۱۴۰۱ در کیش شناسایی شده، اما تاکنون مورد مثبت تب دنگی گزارش نشده و در نقاط دیگر کشور، مانند چابهار، بندر لنگه و بندرعباس خوشه‌های ابتلا دیده شده که خوشبختانه کنترل شدند.

ویژگی‌های خطرناک این پشه به گفته دکتر رضانیا: انتقال عمودی ویروس به نسل جدید، فعالیت روزانه هنگام حضور مردم و رشد انفجاری اپیدمی‌ها است و مشکل اصلی کیش: منابع آب کولرها و ذخایر روباز که محیط ایده‌آل برای تخم‌گذاری‌ پشه آئدس را فراهم می کند و در کشورهایی مانند مالزی قانون شفاف و جریمه نقدی برای هر آبگیر کوچک اجرا می‌شود؛ در کیش، چارچوب قانونی و الزام‌آور برای «مقابله خانگی» وجود ندارد و ضعف در پوشش کامل نظارت بر ۴۰هزار واحد مسکونی با منابع محدود انسانی است.

سرپرست مرکز بهداشت کیش، عنوان کرد:هر اپیدمی تب دنگی قابلیت فلج‌کردن نیروی کار را دارد؛ هزینه اقتصادی آن تا ۸ برابر مالاریا برآورد شده و وابستگی کیش به گردشگری و نیروی کار فعال یعنی هر موج بیماری ضربه مستقیم به درآمد و وجهه اقتصادی جزیره است و حذف پشه غیرممکن است، اما کاهش تعداد آن با هزینه بسیار کمتر از مدیریت یک بحران اپیدمی انجام‌پذیر می باشد.

دکتر محمدرضا رضانیا، افزود: اقدامات سازمان منطقه آزاد کیش و مرکز بهداشت شامل مهپاشی، خشک‌کردن آبگیرها و تقویت مراقبت انسانی بوده، اما «پایدارسازی نتیجه» وابسته به مشارکت همگانی است و سند ملی مقابله با بیماری‌های منتقله موجود است، اما سطح هماهنگی بین دستگاهی و اجرای واقعی در کیش هنوز فاصله دارد.چالشی که در «درین آب کولرها» و منابع آب خانگی به مشارکت اجباری خانوارها، نظارت هوشمند و دستورالعمل استاندارد نیاز دارد.

تغییر الگوی بارش و گرمایش جهانی محیط مساعدی برای پشه آئدس فراهم کرده است و از نگاه دکتر رضانیا؛ ساختار شهری کیش، به‌ویژه وجود منابع آب کنار کولرها و مخازن غیرایمن، به مرکز تکثیر پشه تبدیل شده است و این مهم بدون مشارکت مردمی، امکان پایش کامل ۴۰ هزار واحد مسکونی وجود ندارد.

به گزارش خبرنگار رویکرد کیش، منطقه آزاد کیش امروز در دو جبهه می‌جنگد: حشرات بال‌دار و بوروکراسی بی‌بال؛ تهاجم پشه آئدس نشان می‌دهد امنیت زیستی جزیره نیازمند مشارکت واقعی جامعه و اعمال قوانین سخت‌گیرانه شهری است و از سویی دیگر، امنیت سرمایه‌گذاری در گرو پایداری سیاست‌ها و پرهیز از تصمیمات شکننده می باشد.

خوشبختانه تجربه بزرگ در کیش ثابت کرده که با مدیریت توانمند و هماهنگی بین بخشی، حتی تهدیدهای توامان بهداشتی و اقتصادی قابل مهارند. اگر امروز این اراده شکل نگیرد، فردا ممکن است با بحران نیروی کار به‌خاطر بیماری و رکود گردشگری به‌خاطر بی‌ثباتی اقتصادی، مواجه خواهیم شد. با تغییرات اقلیمی، ناقلین گرمسیری پا به حیاط خانه‌های ما گذاشته‌اند. پشه آئدس، ناقل ویروس‌های خطرناکی چون تب دنگی، حالا در حیاط جزیره کیش به راحتی تخم می‌گذارد؛ حذف این مهمان ناخوانده حتی با تمام توان هم بدون مشارکت مردم ناممکن است.

تهدید آئدس در کیش فعلاً «خاموش» است، اما بر خلاف نامش، بی‌سروصدا نیست. هر تخم رهاشده در درب یک نوشابه یا زیر کولر می‌تواند آغازی برای یک موج بیماری باشد؛ موجی که نه تنها سلامت عمومی بلکه بنیان گردشگری و اقتصاد جزیره را به لرزه درخواهد آورد. آینده بدون اقدام مشترک، آینده‌ای پر از «بال‌زدن‌های پرسروصدا»است که صدایش را دیر خواهیم شنید.

  • منبع خبر : پایگاه خبری رویکرد کیش